İlim ve Medeniyet
Yeni Nesil Sosyal Bilimler Platformu
Dünya Madenciler Gününün 4 Aralıkta kutlanmasının özel bir anlamı vardır. Hırıstiyanlıkta en çok bilinen ve azizlerden olan, madenci, jeolog, çan imalâtçı, demirci, duvarcı, marangoz, çatı kaplamacısı, elektrikçi, mimar, itfaiyeci mesleklerinin piri olarak düşünülen Aziz Barara her yıl 4 Aralıkta anılmaktadır. Rivayete göre Roma İmparatorluğu zamanında, babasının gazabından kaçarak, İzmit yakınlarında madencilerin çalışmakta olduğu bir mağaraya sığınan, çalışmakta olan madencileri koruduğuna inanılan ve bu nedenle madenciler tarafından azize kabul edilen Santa Barbara’nın 4 aralık tarihinde bu mağaraya yerleşmesi, önce Anadolu’da daha sonra da Avrupa ve tüm dünyada “Dünya Madenciler Günü” olarak kutlanılmaktadır. Ayrıca Avrupa’nın pek çok madeninde Aziz Barbara’ya ayrılmış bir köşe ve bu köşede sergilenen bir de heykeli bulunmaktadır.
Türkiye, dünyanın en önemli maden yataklarına sahip bir ülke olması nedeniyle madencilik sektörü gelişmiş sanayi kollarından biridir. Türkiye’de çıkarılan belli başlı çıkarılan madenlerimize örnek vermek gerekirse; bor, kükürt, demir, boksit, manganez, tuz, cıva, linyit, taş kömürü vb sayabiliriz. 1941 yılında bu yana Türkiye’nin çeşitli bölgelerindeki kömür ve diğer maden ocaklarında meydana gelen kazalarda maalesef 3 binden fazla insanımız maden kazalarında hayatını kaybetmiştir.
1983 Armutçuk grizu faciası: 7 Mart 1983 tarihinde Zonguldak’ın Armutçuk beldesindeki taş kömürü ocağında meydana gelen grizu patlamasında 103 işçi yaşamını yitirmiştir.
1990 Amasya grizu faciası: 7 Şubat 1990 tarihinde Amasya’da, Yeni Çeltek Kömür İşletmesi’ne ait maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında 3 işçi yanarak 65 işçi ise göçük altında kalarak hayatını kaybetmişti
1992 Kozlu grizu faciası: Türk madencilik tarihinin en büyük felaketlerinden birinde, 3 Mart 1992 tarihinde Zonguldak’ın Kozlu ilçesindeki taş kömürü ocağında meydana gelen zincirleme patlamalarda 263 madenci yaşamını yitirmiştir.13 Mayıs 2014 tarihinde Soma’da 301 kişinin yaşamını yitirdiği faciaya kadar, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en ölümlü maden kazası olmuştur.
1995 Yozgat-Sorgun grizu faciası: Yozgat’ın Sorgun ilçesinde, Matsan Madencilik Şirketi’ne ait kömür ocağında grizu patlaması sebebiyle meydana gelen kazada 38 kişi göçük altına kalarak can vermiştir.
2003 Karaman-Ermenek kömür ocağı grizu faciası: 22 Kasım 2003 tarihinde Karaman’ın Ermenek ilçesinde, özel bir firmanın işlettiği kömür ocağında grizu patlaması nedeniyle 10 işçi yaşamını yitirmiştir.
2003 Kastamonu-Küre bakır ocağı faciası: 8 Eylül 2004 tarihinde Kastamonu’nun Küre ilçesinde bulunan yeraltı bakır ocağında, cevherin nakledildiği 150 metre uzunluğundaki bandın alev alması nedeniyle meydana gelen yangında, oluşan karbonmonoksit ve diğer zararlı gazların etkisiyle 19 çalışan hayatını kaybetmiştir.
2010 Balıkesir-Odaköy grizu faciası: 23 Şubat 2010 tarihinde Balıkesir’in Dursunbey ilçesine bağlı Odaköy’de, toplam 47 kişinin çalıştığı maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında 17 kişi hayatını kaybetmiştir.
2014 Soma kömür madeni faciası:Türkiye’de en büyük kaybın yaşandığı maden kazasıdır. 13 Mayıs 2014 tarihinde Manisa’nın Soma ilçesinde, Soma Holding tarafından işletilen kömür ocağında meydana gelmiştir. Patlamanın etkisiyle madende yangın çıkmış ve çok sayıda madenci içeride mahsur kalmıştır. Faciada toplam 301 kişi hayatını kaybetmiştir.
2014 Karaman-Ermenek maden faciası: 28 Ekim’de Ermenek’te olan maden faciası..350 metre derinlikte 18 maden emekçisinin su baskını sonucunda mahsur kalarak yaşamını yitirdi.
2016 Siirt-Şirvan: Siirt ilimizin Şirvan ilçesindeki 17 Kasım 2016 tarihinde özel maden ocağında meydana gelen heyelan sonucu, yapılan son açıklamaya göre, 10 işçi hayatını kaybetmiştir.
2017 yılında Dünya Madenciler Günü 4 Aralık Pazartesi günü iken, 2018 yılında Dünya Madenciler Günü 4 Aralık Salı gününe denk gelmektedir.
Yorum Yaz