ABD’DE BAŞKAN NASIL SEÇİLİR? | İlim ve Medeniyet

Beyaz Saray ABD Bayrağı

Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimi sadece Amerika’yı ilgilendiren bir mesele değil, tüm dünyayı küresel bazda etkileyen bir meseledir. Şüphesiz bunun temel nedeni Amerika’nın aktör ülke olması ve dünyanın da süper gücü olmasıdır. Bu yazımızda hayati öneme sahip olan bu başkanlık seçim sistemini siz değerli okuyucularımıza aktarmaya çalışacağız.

Amerika Birleşik Devletleri’nde dört yıl süreyle görev yapan başkan doğrudan seçimle belirlenmemektedir. Yani seçime katılan her ABD vatandaşı aslında doğrudan başkanı seçmek için değil, adayı temsil edecek olan Seçiciler Kurulu üyesini belirlemek için oy kullanır. Buradan da anladığımız seçimin indirek olduğudur. Seçmenler öncelikle delegeler için oy kullanır. Daha sonra ülke genelinde 538 delege seçilir. Yani Seçici Kurul 538 delegeden oluşur. Her eyaletin nüfusu birbirinden farklı olduğundan delege kontenjanları da birbirinden farklıdır. Örneğin; Kaliforniya’nın 55 delegesi varken, Nevada’nın 5, Arizona’nın da 10 delegesi vardır. ABD’nin iki eyaleti (Nebraska ve Maine) hariç 48 eyalette en fazla oyu alan parti tüm delegeleri kazanıyor. Daha sonra bu delegelerden oluşan Seçici Kurul toplanıp başkanı seçerler. 538 delegenin yarısından fazlasını kazanan başkanlığı garantilemiş oluyor.

ABD başkanlık sistemine göre, bazı durumlarda ABD çapında daha az oy alan başkan seçilebiliyor. Örneğin; 2000 ABD başkanlık seçimlerinde George W. Bush, rakibi Al Gore’ ye göre ABD çapında 500.000 eksik oy almasına rağmen kazandığı Seçiciler Kurulu üye sayısı 266’ ya karşı 271’le seçimi kazanmış ve ABD’nin 43. başkanı seçilmiştir.

Bu sistemin tarihini araştırdığımda, bunun 1787 Amerikan Anayasası’nın yazıldığı döneme kadar uzandığını görüyoruz. O dönemde bulunan 13 eyaletin tümü haklarını savunmaktan asla taviz vermemiş ve küçük eyaletler de, büyük eyaletlerin etkisi altına girmek istememiştir. Ayrıca başkanın halk tarafından seçilmesi fikrine halk pek ilgi göstermemiş ve bu görev Seçiciler Kuruluna verilmiştir. Böylece bu serüven günümüze kadar süregelmiştir.

2016 AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ BAŞKANLIK SEÇİMLERİ

2016 ABD başkanlık seçimleri, 8 Kasım 2016 tarihinde yapılacaktır. Bu seçimler 58. ABD başkanlık seçimleri olacaktır. ABD’nin şimdiki başkanı Barack Obama bu göreve iki kez seçilmiş olduğu için üçüncü bir kez aday olması mümkün değildir. Parti içinde yapılan ön seçimler ile Demokratik Parti’nin adayı Hillary Clinton, Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump, Libeteryen Parti’nin adayı Gary Johnson ve Yeşil Parti’nin adayı Jill Stein olarak belirlenmiştir.

Nurullah ÇİMEN

 ABD’DE BAŞKAN SUİKASTLERİ