ARAPÇA YDS/YÖKDİL SORULARI ÇÖZÜM TEKNİKLERİ

Her ne kadar son on-on beş yılda YDS/YÖKDİL sorularını taktik ve teknikler ile çözmek zor olsa da yine de bazı teknikler uygulayarak sorular daha kolay ve çabuk çözülebilir. Bu teknikler YDS sınavındaki bölümler dikkate alınarak aşağıda tek tek açıklanmıştır.

1. BÖLÜM - KELİME VE GRAMER SORULARI ÇÖZÜM TEKNİKLERİ

(Cümlede boş bırakılan yerlere uygun düşen sözcük ya da ifadeyi bulma soruları)

• Bu bölümde kelime dağarcığı bilgisi ve gramer bilgisi (sıfat, zarf, fiil, isim, harfi cer) ölçülmektedir. Önce hızlı bir şekilde seçeneklere göz atıp bizden ne istendiği (isim kökenli kelime, fiil, edat, harf-i cer vb.) belirlenmelidir.
• Cümledeki fiil-fail; müzekker-müennes; tekil-çoğul; mübteda-haber; sıfat-mevsuf; muzaf-muzaf ileyh (isim tamlaması) uyumlarına, fiilin harf-i cer’le kullanımına, zamirlerin döndüğü kelimelere, ism-i mevsullerin kullanım biçimine ve nihayet cümlenin anlam bütünlüğüne dikkat edilmelidir
• Bütün şıklar teker teker ele alınmak suretiyle, boşluğa uygun gelebilecek kelimeyi seçerken, boşluktan önceki ve sonraki kelimelerin ipucu niteliği taşıyabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Bunu yaparken önce gramer bakımdan yanlış olan seçenekler elenmeli, sonra anlam açısından elemeler gerçekleştirilmelidir.

2. BÖLÜM - BOŞLUK DOLDURMA (CLOZE TEST) ÇÖZÜM TEKNİKLERİ

(Parçada numaralanmış yerlere uygun düşen sözcük ya da ifadeyi bulma soruları)

• Bu bölümde, anlam bütünlüğü taşıyan bir paragraftaki kelime veya yapıların bulunması istenmektedir.
• Bu bölümde de kelime dağarcığı bilgisi ve gramer bilgisi ölçülmektedir.
• Birinci bölüm için önerilen teknikler bu bölüm için de aynen geçerlidir. Önce hızlı bir şekilde seçeneklere göz atıp bizden ne istendiği (isim kökenli kelime, fiil, bağlaç, edat, harf-i cer vb.) belirlenmelidir.
• Sorulan ifadenin kendisi kadar, öncesi ve sonrası da çözüm için önemli ipuçları içerebilir, bundan dolayı dikkatli okunmalıdır (fiilin harf-i ceri, edat, kalıp ifadenin bir parçası gibi).

3.BÖLÜM-VERİLEN CÜMLEYİ UYGUN ŞEKİLDE TAMAMLAYAN İFADEYİ BULMA SORULARI ÇÖZÜM TEKNİKLERİ

• Bu sorularda, cümlenin başında ya da sonunda bir boşluk bulunmakta ve verilen seçeneklerden hangisinin bu boşluğu uygun şekilde doldurabileceği sorulmaktadır. Boşluğun sonda bırakıldığı durumlarda sonuca gitmek nispeten daha kolaydır. Çünkü boşluktan hemen sonraki kelime/yapılar genellikle daha fazla ipucu içermektedir.
• Boşluk nerede olursa olsun, verilen seçeneklerdeki zamirlerin, neredeyse sadece Arapçaya mahsus bir durum olarak, ana cümledeki bazı kelimelerle ilgili olması gerektiği unutulmamalıdır; kendinden önceki bir isme dönmeyen zamiri içeren şıklar hatalı kabul edilerek hemen elenmelidir.
• Soru kökü dediğimiz bölümdeki yapı nahiv yönünden incelenmelidir; fiil cümlesi ise fail ve mefulu var mıdır? Ana cümle ile seçeneklerde bulunan cümleler arasında fiil fail uyumu ve zaman uyumu aranmalıdır.
• Mübteda-haber, sıfat-mevsuf uyumlarına, isim tamlaması yapısının özellikleri ile edat ve bağlaçlara dikkat edilmelidir.
• Seçeneklerdeki cümlelerden konu bakımından ana cümleden farklı olanlar elenmeli ve genel olarak ana cümle ile seçeneklerdeki cümleler arasında anlam bütünlüğü aranmalıdır.
• Ana cümle ile seçeneklerde bulunan cümlelerde aynı anlama gelen kelimelere dikkat edilmelidir; bunlar bazen çeldirici olarak bulunabilir. Ana cümle ile seçenekte aynı ya da yakın anlamlı bir ya da birkaç kelimenin bulunması, her zaman bunların birbirlerini tamamlayacağı anlamına gelmez.

4.BÖLÜM-ÇEVİRİ SORULARI ÇÖZÜM TEKNİKLERİ

• Bu sorularda, soru kökündeki ifadeden de anlaşılacağı üzere, birebir tercümeden ziyade, verilen cümleye anlamca en yakın çeviriyi bulmamız istenmektedir. Bu sebeple tercüme hatalarını bularak seçenekleri elemek daha uygun olabilir.
• Özellikle kök cümlede kullanılan fiilin (yüklemin) seçeneklerde doğru çevirip çevrilmediği kontrol edilmelidir. Anlam ve zaman yönünden uymayanlar şıklar öncelikle elenmelidir. Yükleme anlam yönünden çok yakın ya da eş anlamlı olabilecek seçenekler varsa bu defa bu seçeneklerdeki özne, zarf, sıfat, edat ve bağlaçların doğru çevrilip çevrilmediğine, eksik çevrilip çevrilmediğine bakılmalıdır.
• Fiil-fail, zaman uyumu, mübteda-haber, müennes-müzekker, tekil-çoğul, sıfat-mevsuf, muzaf, muzaf ileyh ve zamirlerin kullanımına dikkat edilmelidir. Uymayanlar elenmelidir.
• Benzer şekilde öznesi farklı çevrilen seçenekler elenmelidir.
• Ana cümle isim cümlesi ise tercümeye mübtedadan başlanmalıdır.
• Çoğu zaman, kök cümlede yer alan sıfat veya sıfat öbeklerinin yerleri değiştirilebilmektedir. Ayrıca bazı niteleme ögeleri eksiltilmekte ya da fazladan ögeler konulabilmektedir. Kök cümleye göre eksik veya fazla sözcük içeren seçenekler tespit edilerek elenmelidir.

5.BÖLÜM -PARAGRAF SORULARI ÇÖZÜM TEKNİKLERİ

Bu bölümdeki soruları çözmede herkesin kendisine göre uyguladığı bir yöntem olabilir. Ancak defalarca YDS sınavında uyguladığımız ve işe yaradığını gördüğümüz bazı teknikleri şöyle sıralayabiliriz.

YDS ve YÖKDİL sınavında toplam 80 soru sorulmaktadır. Bu soruları cevaplamak için 180 dakika verilmektedir. Verilen bu süreyi en etkin bir şekilde kullanmalıyız. Bunun için ilk iki saatte paragraf soruları dışındaki soruları çözmeli ve bize en kolay gelenlerinden başlamalıyız. Son bir saatte ise paragraf soruları cevaplandırılmalıdır. Paragraf sorularını çözerken uygulanabilecek teknikler şu şekildedir:

• Paragraf sorularını çözmek için en az 60 dakika ayrılmalıdır. 80 sorunun 60’nı iki saatte çözüp, son bir saatte paragraf sorularına başlanmalıdır. Paragraf soruları ağır ve çok düşünmeyi gerektireceğinden zihnimizin fazla yorulmaması için önce diğer soruları çözüp son 60 dakikada paragraf soruları çözülmelidir.
• Bu sorular genelde verilen metnin ana fikrini bulma, metinden çıkarımda bulunma, bir hükme varma veya metinde verilen bir bilgiyi sorma şeklinde olabilir.
• Parçayı okumadan önce soru köklerini okuyarak parça hakkında önceden bilgi sahibi olmak faydalı bir yöntem olabilir. Soru köklerini okurken seçenekleri okumaya gerek yoktur.
• Daha sonra paragraf (metin) hızla okunmalı ve hangi konudan bahsettiği anlaşılmaya çalışılmalıdır.
• Metnin %70-80’ninin anlaşılması soruları cevaplamak için yeterlidir. Tamamını anlamak için çok fazla zaman harcanmamalıdır.
• Doğru seçeneği bulmak için parçanın ilgili bölümü okunmalıdır. Bazen cevap, metnin tamamını anlamaya bağlıdır. Bu durumda parçanın tamamını kavrayıp soruyu cevaplamalıyız.
• Bazı sorularda seçeneklerin paragrafa uyup uymadığına bakmak gerekebilir. Yani seçeneklerdeki konuların paragrafta olup olmadığına bakarak seçenekleri eleyebiliriz.
• Bir diğer önemli konu da soruların genel kültür bilgimize göre değil, metne göre cevaplandırılmasıdır.

Bir seçenekte, bizim önceden sahip olduğumuz bir bilgi yer alabilir fakat bu bilginin metinde yer alıp almadığı önemlidir.

6.BÖLÜM-DİYALOG SORULARI ÇÖZÜM TEKNİKLERİ

• İlk olarak konuşmanın kimler arasında geçtiğine bakılmalıdır. Anne/baba-çocuk, karı - koca, öğrenci-öğretmen, iki arkadaş ya da yönetici-çalışan gibi kimseler arasındaki konuşmalarda, ilişkinin niteliğinden kaynaklanan bir mantıksal veya duygusal akış olmalıdır. Öncelikle bu akış takip edilerek karşılıklı konuşmanın tamamı okunmalıdır.
• Boşlukta söylenmiş cümleyi bulabilmek için boşluktan önceki ve sonraki cümle daha dikkatli bir şekilde okunmalıdır.
• Boşluktan önceki cümle soru cümlesi ise, seçeneklerde o soruya uygun cevap aranmalıdır.
• Bazen de boşluktan sonraki cümle, bir sorunun cevabı olabilecek bir cümle ise, boşluk için bir soru cümlesi aranmalıdır.
• Boşluğa gelecek olan cümle, hem diyalogun genel konusuyla, hem de öncesi ve sonrasındaki ifadelerle, gerek mantıksal ve gerekse de dilsel özellikler bakımından tam uyum içinde olmalıdır.
• Diyalog sorularında, bilinen nahiv kurallarına göre değişiklik gösteren cümle dizilişlerine rastlanmaktadır.

7.BÖLÜM-VERİLEN CÜMLEYE ANLAMCA EN YAKIN CÜMLEYİ BULMA SORULARI ÇÖZÜM TEKNİKLERİ

• Bu sorularda, verilen cümle ile seçenekler arasında anlam olarak en yakın cümleyi seçmemiz istenmektedir.
• Seçenekler incelenirken, ana cümlenin ögelerinden daha fazla ya da daha az sayıda ögeler içeren şıklar öncelikle elenmelidir.
• Ana cümle, seçeneklerden birinde yakın anlamı verecek şekilde farklı kelimelerle ve farklı cümle yapılarıyla ifade edilebilir. Cümleler arasındaki yakınlık ya da benzerlik, cümleyi farklı bir şekilde ifade etme, malum cümleyi meçhul yapma, eş ya da yakın anlamlı kelime kullanma, aynı anlamı veren bağlaç, sıfat, zarf ve tamlamalar kullanılarak sağlanabilmektedir. Bundan dolayı ana cümlede verilen fiillerin, zarfların, sıfatların, edatların, bağlaçların seçeneklerdeki olası doğru karşılıkları dikkatle aranmalıdır.
• Kişisel ve zorlama yorumlara girmeden eksiksiz, fazlasız, doğru seçeneği anlayarak bulmak önemlidir.

8.,BÖLÜM-PARÇADA ANLAM BÜTÜNLÜĞÜNÜ SAĞLAYAN CÜMLEYİ BULMA SORULARI ÇÖZÜM TEKNİKLERİ

• Öncelikle, bilinmeyen kelimeler içeriyor olsa bile paragraf bir kez okunmalı ve genel olarak parça anlaşılmaya çalışılmalıdır.
• Seçenekler, boşluktan hemen önceki ve sonraki ibare/kelime/zamirlerle bağlantılarına dikkat edilerek incelenmelidir.
• Parçanın bütünündeki özne takip edilmelidir; boşlukta yer alacak cümle/ifadede, o özne ile ilgili bir durumdan söz ediliyor olabilir. Ancak bazı durumlarda, boşluktan hemen önce yeni başlayan bir ara cümlenin öznesi, boşluğa gelecek seçenekte yer alıyor olabilir. Bu sebeple paragrafın tamamının anlam bütünlüğü takip edilmelidir.
• İlk bulduğunuz cümle hemen doğru cevap olarak kabul edilmemeli; bunun çeldirici olabileceği hesaba katılarak diğerler seçenekler de okunarak doğru cevabı aranmalıdır.

9.BÖLÜM-PARÇANIN ANLAM BÜTÜNLÜĞÜNÜ BOZAN CÜMLEYİ BULMA SORULARI ÇÖZÜM TEKNİKLERİ

• Bu soru türünde, bir konunun işlendiği bir paragraf bulunmaktadır. Ancak, beş parçaya bölünmüş bu paragraftaki cümle/ifadelerden biri parçanın bütünlüğüne uymamaktadır.
• Genel olarak cümle/ifadeler bir mantıksal akış ile kurulmakta ve söz konusu akış ya öznenin, ya konunun ya da cümlenin zamanının değişmesi ile sekteye uğrayabilmektedir.
• Mantıksal akış bazen de, bir konunun genel özelliklerinden bahsedilirken, araya giren cümle/ifade ile konunun özele indirgenmesi ile ya da bunun tersi yapılarak bozulmaktadır.
• Bazen de cümle/ifadeler arasında bir kronolojik akış bulunabilmektedir. Olayların birbirini izlemesinin kesintiye uğradığı nokta gözden kaçırılmamalıdır.
• Bütünlüğü bozan ifadeyi bulmak için şöyle bir uygulama önerilebilir: İlk cümle okunur. Daha sonra, dikkatli bir şekilde ikinci cümle okunarak aralarında yapısal ve anlamsal bir bağ olup olmadığı belirlenir; bağ kesilmişse üçüncü cümlenin hangi cümlenin devamı olduğunu belirlemek üzere okumaya devam edilerek anlamı bozan ifade bulunmuş olur. Eğer bu bağ devam ediyorsa üçüncü cümleye geçilir. Aynı şekilde mantıksal akışın sürüp sürmediğine dikkat edilerek dördüncü ve beşinci cümleler okunur. Çoğu zaman mantıksal akışın kesin olarak bozulduğu noktada cevap bulunmuştur.

Metin Kutlu