Hindistan’ın Uttar Pradesh eyaletinin başkenti Lucknow’da 1914 yılında dünyaya gelen Ebu’l- Hasen en- Nedvî, günümüzdeki İslâmî düşünüşün oluşumunda büyük pay sahibi alimlerden biri olarak kabul ediliyor.

Soyu Hz. Hasan’a(r.a) dayanan en- Nedvî, Lucknow ve Lahor’da dini ilimlerdeki ilk tahsilini tamamladı. 1934 yılında Dârülulûm-i Nedvetü’l-ulemâ’da hocalık yapan en- Nedvî tefsir, hadis, Arap edebiyatı ve mantık alanında dersler verdi. Çeşitli müesseselerin başkanlığını yürüttü. 1961 yılında Nedvetü’l Ulemâ başkanlığına seçildi. Teşkilatçı kişiliği ve cesaretiyle Hindistan’da dikkatleri üzerine toplamayı başardı. Mevdûdî’nin daveti üzerine Cemâat-i İslâmî’nin kurucuları arasında yer aldı ancak daha sonra ayrıldı.

Ebu’l- Hasen en- Nedvî birçok ülkeye seyahat etmiş, ilmi ve kültürel faaliyetlerde bulunmuştur. Türkiye’yi de ziyaret ederek konferanslar vermiştir. Bu sayede, Hindistan dışındaki Müslüman dünyayı yakından tanıma ve ilgilenme fırsatı yakalamıştır. Nedvî’nin, ilk baskısı Urduca olarak Hindistan’da yapılan, ilim ve fikir dünyasında ilgi ve beğeni toplayan “Müslümanların Gerilemesi ile Dünya Neler Kaybetti” adlı eseri tüm İslam dünyasında tanınırlığını arttırdı. İslam ve peygamberler tarihi, siyer ve alim biyografilerine ilgi duydu. Nedvî, bilhassa İslam dünyasındaki toplumsal değişim ve gelişimi olumlu yönde etkileyen şahsiyetlere eserlerinde yer vermeye çalışmıştır.

[caption id="attachment_10489" align="aligncenter" width="660"] Hasan en-Nedvi[/caption]

Ebu’l-Hasen en-Nedvî çalışmalarıyla Hindistan’ın önde gelen Müslüman alim ve davetçilerinden biri olarak dikkat çekiyor. Müslümanların birlik ve kardeşliğine büyük önem veren Nedvi, farklı düşünce, ekol ve isimleri bünyesinde topladı. Toplumsal ve siyasal gelişmelere İslami açıdan yaklaşarak sorunların çözümü içim çareler aradı.  Özellikle Müslümanlara yönelik Hindu milliyetçiliğinin arttığı dönemlerde sürekli faaliyetlerde bulunmuş, zaman zaman Hindistan hükümeti tarafından ziyaret edilip görüşlerine başvurulmuştur.

İlim ve ibadete ehemmiyet veren en-Nedvi, Müslümanlara günlük siyaset ve kısır çekişmelerden kaçınılması gerektiğini savundu. Bunun yerine Müslümanların ilmi alanda ilerlemelerini teşvik etti. Bu yönüyle en-Nedvi, Müslümanlara hoşgörü ve irfanı telkin etmiştir.

1999 yılının bir Ramazan günü Hindistan’da vefat eden Ebu’l-Hasen en-Nedvî için hem Mekke-i Mükerreme’de hem de Medine-i Münevvere’de gıyâbî cenaze namazı kılındı. Geride yüzlerce eseri, radyo ve televizyon konuşmaları, sunduğu tebliğleriyle bugün hem Hindistan hem de İslam dünyasında yapmış olduğu katkılarla ilgi ve değer görmeye devam ediyor.

Abdulkadir AKSÖZ