Fatih ÖZKARTALİngiltere günümüzde anayasal monarşinin sürdüğü parlamenter bir demokrasiye sahip dünyanın en köklü devletlerinden biridir. Birleşik Krallık’ta monarşi geçmiş yıllarda olduğunun aksine anlamını yitirmiş ve günümüzde daha çok bir sembol kurum halini almıştır. Geçmişte devletin birçok erkini elinde bulunduran kraliyet ailesi, günümüzde ise Birleşik Krallık’ı temsil eden geleneksel bir kurum halini almıştır. Parlamenter sistemin mevcut olduğu Britanya’da halk yönetime verdikleri oy neticeleri ile katılmakta ve yürütme kudretini elinde bulunduracak olan partinin seçilmesinde bizzat söz sahibi olmuşlardır.
Günümüzde İngiliz Parlamenter sisteminde yürütme gücünü yönlendiren temel kurumlar bulunmaktadır. Kraliyet ailesi ya da monarşi, Özel Konsey (Privy Council), Başbakan, Bakanlar Kurulu ve Kabine (Cabinet) bu temel kurumlar olarak İngiliz siyasetinde önemli bir yere sahipdirler.
Kraliyet ailesi Büyük Krallıkta bulunan en köklü kurumdur. Geçişte verilen mücadeleler neticesinde günümüzde, geçmişteki anlam ve önemini yitirmiştir ve Birleşik Krallık’ta yasal bir gücü kalmamıştır. Monark, Devlet Başkanı olarak Britanya’nın başında bulunmaktadır. Monark Büyük Britanya’da bir sembol olduğu gibi tek başına kullanabileceği bir siyasi gücü bulunmamaktadır. Yani kraliyet ailesi ülkeyi yönetmek için değil temsile yetkili bur kurum olarak görevini icra etmektedir.
Diğer bir kurum ise Özel Konsey‘dir. İngiliz devlet geleneğindeki en köklü kurumlardan biri olaran çok eski bir geleneği temsil etmektedir. Özel Konsey Üyeleri (Privy Counsellors) Başbakanın tavsiyesi ile Kral veya Kraliçe tarafından atanır. Günümüzde halihazırda 650 Özel Konsey Üyeleri bulunmaktadır. Temel fonksiyonu Kraliçeyi konseyin aldığı kararlar doğrultusunda yönlendirmektir. Yani monarkla hükümet arasında bir köprü mahiyetinde görev yapmaktadır.
Günümüz parlamenter sisteminde olduğu gibi Başbakan gerçek manada yürütmenin en temel öğesidir. Yapılan seçimler sonucunda parlamentoda bulunan Avam Kamarasındaki çoğunluğa göre seçilen parti lideri, hükümetin başı olarak sonrasında görev yapmaktadır. Ülkenin genel politikaları üzerindeki en yetkili kişi olan başbakan, Bakanlar Kurulunun ve Kabinenin başıdır. Başbakan ve onun seçmiş olduğu bakanlar yürütmenin en güçlü koludur.
Başbakan’ın belirlemiş olduğu Bakanlar Kurulu ve Kabine birbirine karışmaktadır ve ikisi arasında bir ayrım yapmak gerekir. Seçimler sonucu parlamentoda Avam Kamarasında seçilmiş olan Parlamento üyelerinden oluşturulan Bakanlar Kurulu kabineye nispeten daha geniş çerçevededir. Kabine ise Bakanlar Kurulu içerisinde bu kurulun nüvesi durumunda olup daha dar bir kapsamlıdır. Bu iki kurum da yürütmede önemli bir kurum mahiyetindedir.
