ÖZET
Bu çalışma Çin-Afrika ilişkilerini 1950’lerden alarak günümüze kadar nasıl ilerlemiş, nasıl gelişme göstermiş incelenmesini amaçlamaktadır. Özellikle Bandung’la şekillenen ilişkiler neden yakın olduklarını açıklamaktadır. Çünkü hem kıtanın hem Çin’in anti-emperyalist söylemle hareket etmesi birbirlerine yakın olmaları gerektiğini ortaya koymuştur. Çin’in hangi temel görüşlerle kıtada etkili olduğu incelenmiş ayrıca bu temel görüşlerin kıta üzerinde nasıl etkiye sahip olduğuna da değinilmiştir. Çin kamu diplomasisi yoluyla kıtadaki ülkelere ayrıcalıklar tanımıştır. Bu ayrıcalıklar kıta üzerinde başta ABD olmak üzere diğer batılı devletlere karşı elini güçlendirmektedir. Afrika kıtası üzerinde tarihsel olarak neler gerçekleştiğini, kıtada ne gibi durumlarla karşılaşıldığını ve bunları aşmada Çin’in neler yaptığı anlatılmaktadır. Kurulan ortaklık köprüsüyle kıtadaki birçok ülkenin nasıl gelişim gösterdiği ve Çin’in nasıl vaatlerde bulunduğuna değinilmiştir. Çin’in kıta üzerindeki çalışmaları, yardımları çoğunlukla ekonomi üzerinedir. Bu ekonomik yakınlaşmanın nasıl ilerlediğine değineceğiz. Çin’in diplomatik olarak da kıtada tanınması ve saygı duyulur hale gelmesi çok önemlidir. Çünkü Tayvan’la yaşadığı diplomatik tanınma rekabeti kıta üzerinde de etkili olmuştur. Bundan dolayı Çin kıta üzerine daha fazla eğilmiştir. Özellikle karşılıklı gerçekleştirilen ziyaretlerin olması ilişkilerin ilerlemesinde en önemli rolü oynamaktadır
Oğulcan GÜLTEKİN
KAYNAKÇA
1.Makaleler
ARSLAN, İbrahim, Bir Ülke Bir Kıta İlişkileri Çin-Afrika Örneği, Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt. 16, Sayı. 31, ss. 125-142.
JINHUA, Zhong, The Sudan-South Sudan Reconciliation: More Patience and Efforts Needed, Global Review, Winter 2012, Special Issue, ss. 1–2.
LIN, Faqın, YAN, Wenshou, WANG, Xiaosong, The Impact of Africa-China’s Diplomatic Visits on Bilateral Trade, Scottish Journal of Political Economy, Vol. 64, No. 3, July 2017, ss. 310-314.
SHINN, H. David, China and The Conflict in Darfur, Brown Journal of World Affairs, Vol. 16, No. 1, Fall/Winter 2009, ss. 85-100.
TAYLOR, Ian, China’s Oil Diplomacy in Africa, International Affairs, Vol. 82, No. 5, September 1, 2006, ss. 937-959.
2.Kitaplar
KARADAĞ, Haluk, Uluslararası İlişkilerde Yeni Bir Boyut Kamu Diplomasisi, Ankara, Nobel Akademik Yayınları, Eylül 2016.
3.Haber & İnternet Kaynakları
‘Advance Friendly Cooperation’ , Yang JIECHI, http://www.chinadaily.com.cn/opinion/2012-07/17/content_15588248.htm , July 17, 2012, (Erişim. 23.12.2019).
‘Başkan Hu, Pekin’de Beş Afrika Cumhurbaşkanı ile Buluşuyor’, http://www.xinhuanet.com/english/hjt200604/ , 30.04.2006, (Erişim. 21.12.2019).
‘China-Africa Relations Based on Equality, Mutual Benefit and Common Development’, http://en.people.cn/90001/90780/6903736.html , February 26, 2010, (Erişim. 23.12.2019).
‘Çin-Afrika İlişkilerinde Çinli Liderler’, http://english.china.org.cn/english/features/China-Africa/82054.htm, 10.12.2003, (Erişim. 23.12.2019).
‘Çin-Afrika Ekonomi ve Ticaret İşbirliği (2013)’, http://www.chinadaily.com.cn/kindle/2013-08/30/content_16930971.htm , 30.08.2013 (Erişim. 21.12.2019).
‘With Oil at Stake, South Sudan’s Crisis Matters to Its Customers’ , Sudarsan RAGHAVAN, https://www.washingtonpost.com/world/africa/with-oil-at-stake-the-war-in-south-sudan-matters-to-its-customers/2014/01/20/dcca9432-7d25-11e3-97d3-b9925ce2c57b_story.html , January 20, 2014, (Erişim. 23.12.2019).
‘Xi Jinping’den Çin-Afrika İş Birliğine Vurgu’, http://www.criturk.com/haber/gundem/xi-jinpingden-cin-afrika-is-birligine-vurgu-63475 , 03.09.2018, (Erişim. 22.12.2019).
4.Söyleşi & Forum & Konuşma Kaynakları
AGBEBİ, Motolani, VİRTANEN, Petri, ‘Dependency Theory-A Conceptual Lens to Understand China’s Presence in Africa’, Forum for Development Studies, Routledge, 31 January 2017.
QİNGLİN, Jia, “Daha Güçlü Çin-Afrika Dayanışma ve İşbirliği ile Daha İyi Bir Geleceğe Doğru”, Afrika Birliği’nin 18. zirvesinde konuşan Addis Ababa, Etiyopya, 29 Ocak 2012.
XUEJUN, Tian, “Çin-Afrika İlişkilerinin Daha İyi Bir Geleceği İçin Dostluk ve İşbirliği”, Güney Afrika Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’ne (SAIIA) yaptığı konuşma, Johannesburg, 4 Temmuz 2012.
YUEH, Linda, “Çin’in ‘Dışarı Çıkmak, İçeri Getirmek’ Politikası: Çin’in Yükselişi Jeo-Ekonomisi” Yeni Bir Jeo-Ekonomi Dönemi: Ekonomik ve Siyasi Risk Etkileşiminin Değerlendirilmesi Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (IISS) Semineri, 23-25 Mart 2012.
ZENAWI, Meles, Ethiopian Prime Minister, “Remarks at the Inauguration of the New African Union Commission Conference Center and Office Complex,” Addis Ababa, Ethiopia, January 28, 2012.
Makalenin tamamını aşağıdaki bağlantıdan edinebilirsiniz.