Sevr devrimi (Nisan, 1978) adı verilen bir askeri darbe ile Afganistan Cumhuriyeti’nin yıkılması ile Afganistan Demokratik Halk Partisi kuruldu. Başa gelen yeni hükümete karşı ülkede çok ciddi ayaklanmalar gerçekleştirildi. Bu ayaklanmalara direnemeyen yeni hükümet, kendi isteği ile ülkesinin kapılarını, ayaklanmaları dindirmek için Sovyetler Birliği’ne açtı. Sovyetler Birliği ülkede askeri müdahalede bulundu.
Buna karşı Afgan ve çoğunluğu Arap olan muhacir mücahitler ülke çapında bir karşı güç oluşturdu. Afganistan cihadında ön plana çıkan Dr. Abdullah Azzam, cihadın en büyük destekçisi olan “Mektebü’l Hidemat” adında bir kuruluş kurdu.
MEKTEBÜ’L HİDEMAT
Filistin asıllı bir akademisyen olan Dr. Abdullah Azzam bu kuruluşun kurulmasında ön plana çıkmıştır. Filistin asıllı akademisyen, İslamabad’daki Uluslararası İslam Üniversitesi’nde görevliyken kurduğu “Mektebü’l Hidemat” adlı organizasyonda, Afganistan’a gelen genç yabancı mücahitlere kalacak yer, maddi yardım ve silah eğitimi sağlamaktaydı.
1986 yılından sonra Usame bin Ladin Afganistan’daki askeri etkinliğini artırıp farklı bölgelerde askeri eğitim kampları açmaya başladı.
11 Ağustos 1988 Abdullah Azzam’ın çağrısı sonucu Usame bin Ladin’inde içinde bulunduğu üst düzey komutanlar Peşaver’de bir toplantı gerçekleştirdi. El-Kaide ismi ve amacı ilk defa bu toplantıda dile getirildi. Amacı,“El-Kaide, aslen organize olmuş bir İslami gruptur. Amacı; Allah’ın ismini yüceltmek ve Allah’ın dinini muzaffer kılmaktır.” olarak belirlendi.
Dr. Azzam, “cihad kervanına sen de katıl” çağrısı ile Arapları sıcak savaşla tanıştıran isim oldu. 24 Kasım 1989’da Peşaver’de, Abdullah Azzam ve iki oğlu bombalı suikaste uğradı. Cuma namazını kıldırmak için camiye giderken kullandığı aracın, önceden kurulan patlayıcıların infilak etmesi sonucu suikast gerçekleşti.
Afganistan cihadı sona ermesiyle birlikte ülkedeki toplam mücahid sayısı yaklaşık olarak 35.000 olarak belirtildi. Mücahidlerin belli bir bölümü dünyanın diğer yerlerindeki direnişlere katılmak için ülkeyi terk etti. Fakat üst rütbeli komutan ve nitelikli isimler ülkede kaldı.
El-Kaide ülkede patlak veren iç savaştan ne kadar uzak durmak ve ülkeden çıkmak istese de bunu başaramadı. Bu yüzden 1994 yılında ülkenin büyük bir bölümünü ele geçiren Taliban ile ittifakta bulundu.
Usame bin Ladin bu süreçten sonra Amerikalı ve Yahudilerin bulundukları her yerde hedef olacaklarını belirten, 1998 tarihli meşhur fetvasını yayınladı.1998 Ağustos’unda Tanzanya ve Kenya’daki Amerikan büyükelçiliğine yapılan ve toplamda 213 kişinin öldüğü, 4300 kişinin de yaralandığı intihar saldırıları, El-Kaide’nin ilk büyük eylemleri oldu. 11 Eylül 2001’deki New York İkiz Kuleler saldırısı ise örgütün yaptığı en büyük saldırı niteliğini taşımaktadır.
2011 yılına kadar Kaide liderliğini üstlenen Usame bin Ladin’in vefatı ile günümüzde Usame bin Ladin’in iki yardımcısından biri olan Eymen ez-Zevahiri sürdürmektedir.
Günümüzde dünyanın birçok bölgesinde direnişine devam eden örgüt, çoğu ülkenin terör listesinde bulunmaktadır.