GÜVENLİK BAĞLAMINDA REALİZM: GİRİŞ

ULUSLARARASI İLİŞKİLER TEORİLERİ

Güvenlik bağlamında realizm nedir? Realist yaklaşım temelde nelere dayanır? Uluslararası sistemde realizm ve güvenlik ilişkisini neler şekillendirir?

Uluslararası sisteme bakıldığında devletlerin önceliğinin kendi güvenliklerini sağlamak olduğu görülür. Özellikle Realist Teori; temelde ulusal çıkarları etrafında hareket eden devletlerin, bir üst otoritenin bulunmadığı uluslararası sistemde bu çıkarlarını nasıl hayata geçirdiğini ve bunların güvenliğini nasıl elde ettiklerini anlamaya çalışan bir teoridir.

Realizm, genelde insanın ilk günahtan kaynaklandığını ve insan doğasının kötü olduğunu ileri sürerek bundan dolayı insanın çevresine hakim olmak isteyeceği varsayımı üzerine hareket eder. Bu kapsamda Realizm, silahlanma, rekabetçi sistem, ittifaklar, engüçler dengesi, savaş ve barış gibi temel olguları açıklamaya çalışır.

Realizm, devletlerin en önemli hedefleri olan beka unsurunun sağlanması adına hangi güvenlik stratejisini seçilmesi gerektiğini açıklamaya çalışır. Bu açıdan bakıldığında güvenliğin sağlanması için iki temel güvenlik stratejisi ortaya çıkar:

  1. Rekabetçi strateji: Güvenliğin sağlanması adına rekabetçi teori daha çok silah elde edilmesini, ittifaklara katılma ve bu yolda gerektiğinde askeri güç kullanılmasını içerir.
  2. İşbirlikçi strateji: İşbirlikçi strateji ise güvenliğin daha çok işbirlikleri ve karşılıklı ilişkilerin geliştirilmesiyle sağlanabileceğini ileri sürer.[1]

Görüldüğü üzere her iki yaklaşımın temelinde de devletin bekasının sağlanması fikri vardır. Bekanın sağlanması açısından her iki yaklaşıma göre farklı şekillerde gücün elde edilmesi gerektiği görülse bile Realizm bağlamında bakıldığında bu teori, genel olarak hem silahlanma yarışına hem de silahlanmayı kontrol altına alma antlaşmasının yapıldığı bir sistemi açıklamaya çalışır.

[1] Collins, Alan. Contemporary Security Studies. “Charles L. Glaser, Realism”. Oxford University Press, 2010.2. Edition. S.16

Aydın GÜVEN
Aydın GÜVEN

Güney Asya -South Asia [email protected]

Yorum Yaz