İlim ve Medeniyet
Yeni Nesil Sosyal Bilimler Platformu
כמה חרדים שביקשו למחות נגד תפילת נשות הכותל השמיעו לעבר חבר הכנסת ממפלגת העבודה קריאות מאיימות המשתמשות בשמו של ראש הממשלה שנרצח. עשרות מנשות הכותל ותומכיהן הגיעו לרחבה, וטענו כי מאמצי המשטרה להפריד גרמו לכך שמקום התפילה שהוקצה עבורן היה מרוחק מהכותל עצמו. מולן התפללו אלפי נערות חרדיות
עשרות מנשות הכותל ותומכיהן קיימו היום (ו') תפילה ברחבת הכותל המערבי לרגל ראש חודש אדר ב', הפעם בהשתתפות מנהיגי תנועות הרפורמים והקונסרביטים בארה"ב המבקרים בישראל. מול נשות הכותל התפללו אלפי נערות חרדיות ודתיות שגדשו את הרחבה
שוטרים וסדרנים מטעם הקרן למורשת הכותל הפרידו בין הצדדים ומנעו אלימות, ובכל זאת נרשמו כמה עימותים. תקרית חמורה נרשמה כאשר צעירים חרדים קראו לעבר חבר הכנסת גלעד קריב (העבודה) שהגיע למקום: "גלעד קריב תיזהר, רבין מחפש חבר" – באיום המרמז לראש הממשלה שנרצח.
ח"כ קריב, רב רפורמי ולשעבר מנכ"ל התנועה הרפורמית בישראל, ניצל גם הפעם את חסינותו כדי להכניס לאתר ספר תורה לשימוש המתפללות. הקרן למורשת הכותל אוסרת זאת, והמשטרה אוכפת את האיסור, אך קריב טוען כי לפי פרשנותו המשפטית לחוק ולפסיקות בג"ץ הדבר מותר.
Haredi gençler Ağlama Duvarı’nda tehdit savurdu: “GİLAD KARİV DİKKATLİ OL, RABİN YANINA ARKADAŞ ARIYOR”
Ağlama Duvarı Kadınları’nın (Reformist feminist bir Yahudi hareketi) Ağlama Duvarı’nda (Batı Duvarı/Burak Duvarı) ibadet etmesini protesto etmek isteyen çok sayıda ultra-Ortodoks Yahudi, suikaste uğrayan Başbakan İzak Rabin’in adını kullanarak İşçi partisi Knesset üyelerine tehditkâr sloganlar attı. Ağlama Duvarı Kadınları’ndan onlarca kadın ve yandaşları Ağlama Duvarı meydanına gelerek, polisin iki tarafı ayırma çabalarının kendilerine tahsis edilen ibadet yerinin Ağlama Duvarı'ndan uzak olmasına neden olduğunu iddia etti, binlerce genç ultra Ortodoks kadınise onları protesto amacıyla önlerinde ibadet etti.
Ağlama Duvarı Kadınları’ndan onlarca kadın ve destekçileri, bugün (4/3/22 Cuma) Adar ayının 2’sinin girmesi (Roş Hodeş) vesilesiyle, bu kez İsrail'de ziyaret için bulunan ABD’den reformist ve muhafazakâr hareket liderlerinin katılımıyla Ağlama Duvarı meydanında ibadet etti. Meydanı dolduran binlerce genç ultra-Ortodoks ve dindar Yahudi kadın ise onların önünde ibadetlerini ifa etti.
Polis ve Ağlama Duvarı Miras Vakfı görevlilerinin tarafları ayırıp şiddeti önlemesine rağmen çok sayıda çatışma kaydedildi. Yaşanan ciddi olaylardan biri de, Ultra-Ortodoks gençlerin olay yerine gelen Knesset üyesi Gilad Kariv'e (İşçi Partisi) karşı -“Gilad Kariv dikkatli ol, Rabin yanına arkadaş arıyor"şeklinde -suikaste uğrayan başbakanı ima eden- tehdit sloganları atmasıydı.
Reformist haham ve İsrail'deki Reform hareketinin eski genel müdürü olan Kariv, bir kez daha dokunulmazlığını ibadet edenlerin kullanmaları amacıyla alana bir Tevrat parşömeni getirme yönünde kullandı. Miras Vakfı’nın bu davranışı yasak saymasına ve polisin de bu yasağı uygulamasına karşın Kariv hukukun yasal yorumu ve Yüksek Mahkemenin kararlarına göre bunun serbest olduğunu iddia etti.
‘’Ağlama Duvarı Miras Vakfı hata üstüne hata yaptı’’
Ağlama Duvarı Kadınları, polisin ayırma çabalarının kendilerine tahsis edilen ibadet yerinin ana meydandan ve Ağlama Duvarı'ndan nispeten uzak olmasına neden olduğunu iddia etti. Ağlama Duvarı Kadınları Başkanı Yochi Rappeport şunları söyledi: "Ağlama Duvarı Miras Vakfı, Reform ve Muhafazakâr hareket liderlerinin Batı Duvarı'na Tevrat parşömenleriyle girip ibadet etmelerini engellediği için tüm dünyanın önünde milyonlarca Yahudi’yi bir kez daha küçük düşürdü. Dahası, hata üstüne hata yaparak ibâdet için gelen yüzlerce kişiyi Ağlama Duvarı'nın uzaktan bile görülmesi mümkün olmayanarka kısma itti.”
Ayrıca ‘’Karar mercilerinin söz verildiği gibi hemen harekete geçmelerini, Ağlama Duvarı kurallarını uygulamalarını ve her Yahudi kadın ve erkeğe Ağlama Duvarı'nda saygın bir yer vermelerini bekliyoruz"sözlerini ekledi. "Ağlama Duvarı kuralları, Ağlama Duvarı Kadınları için bir uzlaşma adımıdır. Ancak bu şekilde bu kutsal yere barış gelebilir ve bunlar tam olarak uygulandığı gün, İsrail’in yardımıyla hareket ve dua etmeyi kabul edeceğiz’’ dedi.
"Mekanı kutsal ve birleştirici tutalım’’
Öte yandan, Ağlama Duvarı Miras Vakfışöyle bir açıklamada bulundu; "Kudüs'ün dört bir yanından binden fazla Ortodoks genç kadın, Ağlama Duvarı meydanına saygıyla Roş Hodeş ibadeti için gelirken, çeşitli hareketlerden ise sadeceyaklaşık 40 kadın ve erkekten oluşan küçük bir grup geldi. Miras Vakfı, çok karmaşık bir zorlukla karşı karşıya kaldı ve Roş Hodeş dualarının düzenli bir şekilde yapılmasını sağlamak için muazzam çaba sarf etti.”
‘’Knesset üyesi Gilad Kariv dokunulmazlığını kullanarak, Adalet Bakanlığı'nın tutumuna ve Ağlama Duvarı meydanı usullerine aykırı olarak çok sayıda Tevrat parşömeni getirdi (ve dokunulmazlığını kullandı.) Çok sayıda Ortodoks Yahudi’nin de ibadet için meydanda bulunduğu göz önüne alındığında, o grubun da çeşitli hareketlerden oluşması sebebiyle Tapınak Dağı'nın (Mescid-i Aksa) girişine yakın bir yerleşkeye yönlendirildiler. Miras Vakfı, Ağlama Duvarı meydanı üzerindeki anlaşmazlıkların ve gösterilerin sonlandırılması, buranın kutsal ve birleştirici bir yer olması için çağrıda bulunuyor.’’
İçlerinde ABD Reformist Yahudiler Birliği Başkanı Haham Rick Jacops, ABD Reformist Hareketi Başkan Yardımcısı ve İsrail Genel Müdürü Haham Josh Weinberg ve ABD Masorti Hareketi Başkanı Jacop Blumenthal’in bulunduğu, İsrail ve Kuzey Amerika'daki Reform Hareketi ve Muhafazakar Hareketin yöneticileri bu hafta Başbakan Naftali Bennett ile Ağlama Duvarı'nın usullerini tartışmak üzere olumlu olarak tanımlanan bir toplantı için bir araya geldi.
Ağlama Duvarı usulleri planının bir parçası olarak, duvarın eşit bölünmüş olan ibadet alanı güney cepheye doğru genişletilmesi ve meydana erişim Ağlama Duvarı’nın ana girişinden yapılması gerekiyordu. Düzenlemeye göre meydan, Ortodoks olmayan mezheplerin temsilcilerinden ve Ağlama Duvarı Kadınları’ndan oluşan bir konsey tarafından yönetilecekti. Taslak Ocak 2016'da İsrail hükümeti tarafından onaylandı - ancak ultra-Ortodoks partilerin muhalefetinin ardından hükümet onları destekledi ve Haziran 2017'de karar iptal edildi.
Umeyma Sıla Yılmaz & Hamide Erdağ
Yorum Yaz