Merhaba Arkadaşlar,
Bizlerden yabancı dil sınavına hazırlanan, kaynak ve yöntem tavsiyesi isteyenler için dil edinimine yönelik bazı hususları ele almak istedik. Öğrenme stratejisi kişiden kişiye göre farklılık gösterse de ana hatlarıyla teorik ve uygulamaya dönük bazı hususları sizlere aktarmanın faydalı olabileceğini düşündük. Umarız ki beğenirsiniz.
Genel İngilizce Becerilerinin Geliştirilmesi
- Alanınıza yönelik mesleki-güncel dil edinimini hayatımıza içkin hale getirmek, ilgili dile çeşitli alanlarda maruz kalmak gelişimi kaçınılmaz kılacaktır. Aşağıda belirteceğim dört beceriyi geliştirmeye dönük pratikler genel İngilizce seviyenizi artıracaktır.
Genel İngilizce becerilerini geliştirmek için Prolingus[1] sistemini tavsiye ederim. Abdullah Sak Hoca'nın pratik odaklı dil edinim sistemi keyifli ve interaktif bir dil öğrenimi sağlıyor. Ancak bu eğitimin beraberinde bir öğretici/koç gerektirdiğini, sistemi yalnız başına çalışmanın çok verimli olmayacağını belirtmek gerekiyor.
Dört Temel Beceri: Reading, Writing, Listening, Speaking
- Esasında dört temel beceri var: Reading, Writing, Listening, Speaking. Bunlardan herhangi birine çalışmak diğer yetileri de besleyecektir. Ama muhakkak bu dört beceriye yönelik pratik yapmayı ihmal etmeyelim. Çeşitli Speaking Club'lara iştirak edebilir, seviyenize uygun olarak Penguin Books gibi yayınlardan hikayeler okuyabilir, podcast dinleyebilir ve günün erken saatlerinde Morning Pages[2] rutini ile serbest yazı çalışmaları yapabilirsiniz.
- Okullarınızda native öğrencilerle arkadaşlık kurmak, onlarla konuşma pratiği yapmak, gayrimüslim turistlere yönelik rehberlik ve irşad faaliyetinde bulunmak mekân bazlı deneyimsel öğrenmeyi destekleyecek ve size özgüven kazandıracaktır. (Süleymaniye'deki Kültürlerarası İletişim Merkezi[3] faaliyetleri, İstanbul&I[4] etkinlikleri, çeşitli İngilizce akademik seminerleri örnek olarak gösterebilirim.)
Akademik İngilizce Derslerinde Aktif Katılım
- Eğitim dili İngilizce olan arkadaşların ders izlencelerinde yer alan makaleleri ders öncesinde okuyarak derse katılmaları, derse sözlü olarak aktif katılım sağlamaları kendilerine müsbet fayda sağlayacaktır. Bu hazırlık süreçlerinin ve performansın hakkını veren öğrenciler mezun oldukları zaman diğerlerine göre çok daha iyi vaziyette olduklarını göreceklerdir.
- Eğitim dili Türkçe olan arkadaşlar ise okul dışı etkinliklerde, sivil eğitim programlarında bu deneyim imkanlarını değerlendirebilirler, üniversitelerindeki İngilizce ders ve etkinliklere iştirak edebilirler. Koşulların el vermediği noktalarda alternatif imkanlara başvurmak makul bir tercih olacaktır. Alanlarına yönelik İngilizce materyalleri takip etmeleri, başta zorlanarak da olsa öğrenme hususunda sebat etmeleri verimli neticeler almalarına vesile olacaktır.
Sınavlara Yönelik Çalışma Stratejileri
- Sınavlara yönelik çalışma yapmak isteyen arkadaşlar ise deneme çözme merkezli bir strateji izleyebilirler. Denemelerdeki eksiklerini dikkate alarak ilgili konularda konu testleri çözebilir, çözülü videoları dikkatle inceleyebilirler. Youtube'da mebzul miktarda kanal ve eğitim videosu mevcut. Bunlar içerisinde boğulmadan, dağılmadan kendileri için faydalı olacağını düşündükleri hocaların videolarından ve ücretsiz eğitim materyallerinden istifade edebilirler. Anlatımını beğenmediğiniz, sizin öğrenme usulünüzde karşılığı olmayan oynatma listeleriyle vakit kaybetmektense anlatımını ve usulünü beğendiğiniz kimseleri takip edebilirsiniz.
- Hem genel İngilizce hem de dil sınavları için kelime defteri tutmakta fayda var. Yeni öğrendiğimiz her kelimeyi örnek cümle kurarak, eş anlamlılarını, zıt anlamlılarını ve adverb hallerini de not ederek zihnimizde kalıcı hale getirebiliriz. Yalnızca kelime ve Türkçe karşılığını yazmak çok sathî ve geçici bir öğrenme ile sonuçlanacaktır, bu bakımdan faydası az bulunmaktadır.
- Konu öğrenme aşamasında grammar kısmına boğulmadan, gereği kadar çalışmak gerektiğinin; diğer kısımları (kelime bilgisi, anlam bütünlüğünü bozan tümce, sıralama, çeviri ve paragraf vb.) ihmal etmeyip bu kısımlara yönelik bol pratik yapılmasının elzem olduğunun altını çizelim. Soru metinlerini ve kalıplarını çokça görmek daha hızlı okumayı ve anlamayı, doğru cümle kurabilmeyi (chunks, tenses, prepositions vd.) ve yanlış kullanımların farkına varmayı sağlayacaktır.
- Deneme çözerken sınav süre ve kurallarına uymayı şiar edinmeliyiz. 20 soru çözüp “Yoruldum, biraz dizi izleyeyim, dur biraz WhatsApp mesajlarıma bakayım” dememek lazım. Gerekirse sınav sonrası binge-watching yapar, acısını çıkartırsınız. Sınavda kısıtlı zamanda daha yüksek net elde edebilmek için öncesinde yapacağımız temrinler bize öz disiplin katacaktır.
- Gireceğimiz sınavın soru dağılımının farkında olmakta yarar var. Hangi soru türüne ne kadar zaman ayırmamız gerektiğini bilmek sınavda elde edeceğimiz net sayısını etkileyecektir. Bazı dönemlerde ÖSYM sınavları diğerlerine göre daha kolay olabilmektedir. Bu sebeple mümkün mertebe başvuru tarihlerini not almak, sınavlara vaktinde başvurmak ve erken bir zamandan hazırlanmaya başlamak, imkan oldukça iyi hazırlanıp puanınızı güncel tutmak faydalı olacaktır.
Verimli Çalışma Alışkanlıkları
- Geçmişte Light Sleepers[5] (Günü Erken Başlayanlar) Hareketimize katılanlar bilecektir: Kalıcı öğrenmenin sağlanması, günün en bereketli vakitlerinde verimli çalışmanın gerçekleştirilebilmesi iyi bir hayat nizamı açısından oldukça önemli. Bu sebeple aralıksız 40 gün günü 06.00’da başlamak, sonrasında buna alışmak; bahsettiğimiz çalışmaları günün en sakin ve huzurlu zamanında gerçekleştirmek hayatımıza bereket katacaktır.
Yabancı Dil Sınavları İçin Kaynak Önerileri
- Güncelliğini yitirmemiş ve hala sınavlarda barajın aşılmasında ciddi katkıları olan Reader at Work ve More to Read kitaplarını okumak genelde tavsiye ediliyor. Tekin Atmaca’nın geçtiğimiz haftalarda çıkardığı Dakikalarla İngilizce kitabı, hap bilgiler sunması ve zevkli olması açısından tavsiye edilmektedir. Ayrıca, 13 dil öğrenmiş bir poliglot olan Semih Uçar’ın dil öğrenme yöntemini anlattığı Dil Yolcusu kitabını tedarik etmenizi öneririz.
- Başarılı insanlar, zamanlarının belli bir kısmını (örneğin %10) ilgili işi nasıl yapacaklarına da ayırırlar. Dolayısıyla İngilizce’ye başladıktan sonra Steve Kaufmann[6], İclal Dağcı[7] ve Semih Uçar[8] gibi isimleri takip edip, onların yöntemlerinden faydalanmak isabetli olur.
İngilizce Çalışmaya Nereden Başlanmalı?
- Tekin Atmaca[9] Hoca’nın da belirttiği gibi, akademik İngilizce sınavlarına çalışmadan önce en az B1 seviyesinde olmak gerekir. Dolayısıyla önce dili orta seviyeye kadar öğrenmeli, ondan sonra sınavlara çalışmaya başlamalıyız. Çalışırken de günde yarım saat bile olsa istikrarlı çalışmanın, haftada bir gün 10 saat çalışmaktan daha etkili olduğunu bilmeliyiz.
- YDS/YÖKDİL sınavından 10 puan artırmak için Tekin Hoca, 200 saatlik bir çalışma gerektiğini söylüyor. YDS sınavının genellikle ülkemizde geçerli olduğunu da bilmeliyiz. YDS, okuduğunu anlama sınavı olduğundan gazetelerden, bilimsel metinlerden ve Reader at Work gibi kitaplardan bol bol okuma yapmalıyız.
Kelime Öğrenme Yöntemleri
- Okuma yaparken, kelimeler üzerinde ne kadar uzun süre harcarsak o kadar kalıcı olur. Kelimeleri aralıklı tekrar yöntemi ile çalışmak, hafızamızda uzun belleğe atmak içinönemlidir. Bunun literatürdeki adı "Spaced Repetition"dır. Bu yönteme göre hazırlanmış kelime öğrenme uygulamaları bulunmaktadır.
Önerdiğimiz araçlar[10]:
- Anki (kullanımı basit ve elverişli bir uygulama)
- LinQ
- Lingua
- WordReference
- Reverso Context
- ChatGPT
[11]
ChatGPT Kullanımına Dikkat
- ChatGPT’yi kullanırken dikkatli olmak gerekiyor. Acele içerisinde ona çevirttiğimiz ve anlamaya çalışmadığımız her cümle bizi ileriye götürmez. Metin ile “cebelleşmek”, gramerin, cümlenin, kelimelerin ve yapının akılda kalmasını daha çok sağlar. Bununla birlikte, içinden çıkamadığımız durumlarda ve gerçekten lazım olduğunda ChatGPT’yi kullanmak gerekir. ChatGPT’yi kullanarak çeviriler yaptıran ama dili öğrenmeye çalışmadığı için ilerleyemeyen gençlerimiz maalesef ki oluyor.
Dil Öğrenme Yolculuğu: Örnekler ve Tavsiyeler
- İclal Dağcı[12], yurt dışına çıkmadan 8 dil öğrendi ve örneğin Rusça konuşurken Rus zannediliyordu. Türkiye’de dil öğrenmek ve konuşabilmek bu derece mümkündür. B1 seviyesine kadar olan süreçte kelimeleri cümle içerisinde öğrenmek çok önemlidir. En temel cümleleri aklımızda tutmaya çalışmalıyız.
- Örnek: İran’a gittiğimde, genelde aynı sorularla karşılaşıyordum. Yüzeysel sorular aynıydı ve verilebilecek cevaplar da aşağı yukarı aynıydı. Dolayısıyla hafızamızda cümle biriktirmek önemlidir. B1 seviyesinden sonra kendimiz cümle kurmaya başlayabilir ve bu bağlamda çalışmalar yapabiliriz. Bu durum günlük tutmamıza da engel değildir.
Sebat ve İstikrarın Önemi
- Dil öğrenirken en çok ihtiyacımız olan şey yöntemden ziyade sebat ve istikrardır. Her gün aynı saatte aynı çabayı göstererek dil öğrenmeye özel vakit ayırmak gerekiyor. İlk 3-6 ay arası kesinlikle sürekli çalışmak birçok uzman tarafından tavsiye edilmektedir. Kişi zamanla kendisi için doğru yöntemi bulacaktır.
Unutulmaması gerekenler:
- Motivasyonu beklememek ve ertelememek.
- Hangi yöntemi denersek deneyelim, sebat etmek ve kendimize güvenmek önemlidir.
Dil Öğrenmenin Kolaylığı
- Ben şu an Çince öğreniyorum ve Çince’nin iddia edildiği kadar zor olmadığını fark ettim. Sadece öğrenme süresi uzun ve çaba gerektiriyor. Ancak, karşımızda aşılmaz engeller yok. Günümüzde dil öğrenmek; materyaller, hoca bolluğu, doğru yöntemler, eğitimler ve yurt dışı fırsatları sayesinde çok daha kolaydır.
- Öneri: Bu kaynak bolluğu arasında boğulmamak, kitap üzerinden işlenen dersleri sindire sindire takip etmek çok faydalıdır. İngilizce, İbranice ve Çince’de kitap üzerinden ilerlediğim için diğer dillere göre daha iyi sonuç alabildim.
Programların Rolü ve Seviyeler
- Sadece günde yarım saat çalışarak birkaç yıl sonra iyi bir seviye yakalanabilir. Busuu ve Duolingo gibi programlar mükemmel olmasa da, A1 seviyesinde temelin atılmasına yardımcı olabilir. Bu programların etkili olması için, öncesinde biraz kelime bilgisine sahip olmak önemlidir. Lingua gibi sitelerde aynı kelimeleri sıklıkla okumalar yaparak bu süreci destekleyebilirsiniz.
YDS-YÖKDİL İçin Önerilen Kaynaklar
- Murat Kurt - English Grammar Today
- First Step - Yargı Yayınları
- Kelime Canavarı - Modadil Yayınları
- Nizamettin Er ve Esra Kara - YDS English Grammar
- Reading Words - Yargı Yayınları
- Cesur Öztürk - Building Skills
- Cesur Öztürk - YDS Deneme Sınavları
- Reader at Work 1 ve 2
Dil öğrenmek için sonsuz yöntem vardır. Önemli olan, size uygun olanı bulmak, sebat etmek ve çalışmaktır. Bu yazının sizlere faydalı olmasını temenni ederiz. Gayret bizden tevfik Allah'tan…
Furkan Emiroğlu & Ozan Dur
[1] https://prolingus.com
[2] The artist's way morning pages journal, Book by Julia Cameron
[3] https://kimvakfi.org.tr
[4] https://www.instagram.com/istanbulandi/?hl=en
[5] https://www.ilimvemedeniyet.com/saklar-hareketi-light-sleepers.html
[6] https://www.youtube.com/channel/UCez-2shYlHQY3LfILBuDYqQ
[7] https://www.youtube.com/@iclaliano
[8] https://www.youtube.com/channel/UC3QpxfPjMusbpCePfhFcsig/featured
[9] https://www.youtube.com/channel/UCOqCurPkSuMRUcTD66jy26Q
[10] Semih Uçar, Dil Yolcusu, İstanbul: Koridor Yayınları, 2024, s.207-208.
[11] https://www.brainzucker.com/article/what-is-spaced-repetition-and-what-are-its-benefits
[12] https://www.aa.com.tr/tr/yasam/yurt-disina-cikmadan-8-dil-ogrendi/2430366
Yorum Yaz