MUHAMMED EMİN SARAÇ KİMDİR? | İlim ve Medeniyet

 

MUHAMMED EMİN SARAÇ KİMDİR?

Muhammed Emin Saraç, Tokat’ın Erbaa ilçesinde doğdu. Dedesi Niksar Keşfi Camii medresesi müderrisi Üzeyir Efendi, babası ise hafız Mustafa Efendi’dir. Emin Saraç, dedesinin teşvikiyle çocuk yaşlarda Kuran-ı Kerim’i hıfzetmeye başladı. Kardeşleri ile birlikte, okunmasının dahi suç sayıldığı dönemlerde Kur’an hafızı olarak yetiştirildi. Öyle ki babası Mustafa Efendi Arapça okuttuğu gerekçesiyle hapis cezası aldı.

İlerleyen dönemlerde Tokat’ın çeşitli ilçelerinde mukabeleler okuyan Muhammed Emin Saraç ailesi tarafından İstanbul’a, Ali Haydar Efendi’nin tekkesine gönderildi. Fakat Ali Haydar Efendi, tekkesinin gözetim altında tutulmasından dolayı Emin Saraç’ı Fatih Camii Baş İmamı Ömer efendi’ye gönderdi. Birkaç ay burada misafir kalan ve Kuran ve Telhis okumları yapan Saraç daha sonra Karagümrük’te bulunan Üçbaş medrsesine gitti.

Uzun süre Üçbaş medresesinde başkayyımlık yapan Süleyman Efendi, Emin Saraç’a Buhari dersleri verdi. Buhari-i Şerif’in birinci ve ikinci ciltlerini okuyan Emin Saraç ilk icazetnamesini Süleyman Efendinin elinden aldı. Üçbaş medresesinde 1950’ye kadar kalan M. Emin Saraç süreç içerisinde başta hadis olmak üzere tefsir, fıkıh ve usül gibi dersler aldı.

1950 sonrasında ise “İlim hicreti” adına Zahidül Kevseri’nin yanına, Mısır’a gitti ve Ezher’e kaydoldu. İlim hicreti onu tam anlamıyla hicret etmenin zorluklarıyla yüzleştirdi. Pasaport çıkaramadığı için farklı yollardan gitmek istedi ama Cizre’de gördüğü bir rüyadan dolayı memleketine, ailesinin yanına, oradan da tekrar İstanbul’a dönmek zorunda kaldı.

İstanbul’da dedesinin arkadaşının oğlu vesilesiyle pasaport çıkarabilen M. Emin Saraç sonunda Mısır’a ulaşabildi ve Ezher Üniversitesi’ne kaydoldu. Kardeşi Osman Efendi ile birlikte farklı ihtisas alanlarında yıllarca eğitim gördüler. Eğitim süresince Türkiye’den ilim tahsil etmek için geldiklerinden dolayı hocaları tarafından Osmanlı’nın çocukları olarak görüldüler.

1958 yılında kardeşi Osman Efendi ile birlikte İstanbula döndüler, aynı hafta içerisinde İstanbul İmam Hatip Lisesinde hocalığa başladı. Ardından Hocası Ali Haydar Efendi vesilesiyle Eminönü müftüsü Ali Yekta Efendi’nin kızıyla evlendi. Yıllar sonra bir hac yolculuğu dönüşünde İlim Yayma Cemiyeti Yüksek İslam Enstitüsü talebeleri için ders vermeye başladı. Birçok önemli talebe yetiştiren Emin Saraç, Osmanlı ulemasının mustakim çizgisini takip ettiği için sadece Türkiye’de değil dünya çapında sevilen, sayılan bir alim oldu.

Muhammed Emin Saraç Hoca, yetiştirdiği talebelerin yanında ilm-i tefsir adına önemli bir eser olan ve Seyyid Kutub’un kaleme aldığı Fi-Zılalil-Kur’ân’ın mütercimleri arasında yer aldı.

İlim hicreti ve yolculuğunu ömrünün sonuna kadar devam ettiren Emin Saraç bir süre önce koronavirüse yakalandı ve 19.02.2021 günü akşam saatlerinde tedavi gördüğü hastanede rahmet-i
rahmana kavuştu.