Ozan DurNeden Tarih Öğrenmeliyiz? Tarih Neden Önemlidir? Tarih İlminin İncelikleri? Tarih İlminin Önemi?
Tarih ve İngilizce tabirle History, geçmişten günümüze kadar önemini kaybetmeyen bir ilimdir. Tarih bilmenin insanlara çok faydası vardır. Müslümanlarda bu ilim oldukça gelişmeli ve gelişerek ilerlemelidir. En yakından tanıdığımız kişi ve hayatını en ince ayrıntısıyla bildiğimiz kişi sebeb-i vücudumuz olan Peygamberimiz Efendimizdir. Ondan öncesinde de tarih vardı ama Efendimiz ile birlikte Müslümanların tarihle ilgilenmeleri büyük ihtimalle farklı bir boyut kazandı. Rabbimiz de yüce kitabı Kur’an-ı Kerim’de geçmişten kıssalar bize sunmaktadır. Bu da ilk insandan beri olmakta ve bizi bilgilendirmektedir. Bilenle bilmeyenin aynı olmadığı vurgulanarak, bilmenin önemine dikkat çekilmiştir. Bir Müslüman durum böyle olunca Tarihini çok iyi bilmek durumundadır.
Günümüzde Ulus-devletler ile birlikte Tarih ilmi de kendine önemli bir yer kazandı. Efsaneler ve kahramanlar ile birlikte ortak-ulusal bir Tarih bilinci inşa edildi. Tarih ülkeler tarafından bir araç olarak kullanıldı. Bunun akabinde insanlar Tarihe yani geçmişe daha da sahip çıkmaya başladılar. Kişisel hayatımızda ve özellikle Türki toplumlarda insanlar 5 nesil belki de daha fazla geçmişlerini sayabiliyorlardı. Günümüzde nasıl bilmiyorum ama önceden Orta Asya’da bir devlete gittiğinizde onlar birçok atalarını ve nereden geldiklerini biliyor ve sayabiliyorlardı. Bununla belki de övünüyorlardı. Asil bir aileden gelmek çok önemli olmalı. Efendimiz’in (sav) bir Hadis-i Şerif’inde Kadınlarla evlenilebilmek için soyu da sebep olarak gösteriliyor. Bu nedenle Araplar kendi soylarını çok iyi biliyor olmalılar, en azından o dönemde. Dolayısıyla bu insanlara bir tarih bilinci ve asabiye veriyor. Kendi kavimlerini önceleyen bir anlayış. En basitinden bizde bu soy meselesi çok eskilere gitmese de en azından Tarihe çok önem veriyoruz. Evlilik yıl dönümlerine, doğum tarihlerine ve önemli her olaya değer veriliyor. Bunu da unutmamak hatırlamak gerekiyor. Bu da bizim kişisel tarihimiz. Hatıralarımız ve yaşadıklarımız. Soy ağacını bilme uygulaması çıktığında insanlar hemen bir anda e-devleti çökertmişlerdi. O kadar atalarımızın kimler olduklarını ve nereden geldiklerini merak ediyoruz. Bu merak yakın ve kadim tarihlerimiz için de olursa ve öğrenme çabası içerisine halk olarak girersek, daha bilinçli bir toplum oluruz.
Tarih geleceği anlamamız içinde çok önemlidir. Geçmişi iyi bilenler geleceği de anlamlandırabilir. Kendi ülkesini iyi tanıyanlar, başka bir ülkeyi de tanıyabilir. Benzerlikler ve farklılıkları kolay tespit edebilirler. Geçmiş bilgisi geleceği şekillendirebileceğinden önem taşımaktadır. Eğer Tarih bilgisi olmasaydı ve bilgiler aktarılmasaydı, insanlık her seferinde icatlara ve birçok şeye yeniden başlamak zorunda kalacaklardı. Tarih vasıtasıyla bilim taşınabildi ve günümüze kadar geldi. İlk başlarda yavaş ilerleyen bilim ve ilim, daha sonra günümüze gelince hız kazandı ve milyonlarca yıllık ilerlemelerin günümüzde birkaç yıllık gelişmelerle alındığını gördük. İlerleme ve refah beraberinde ilime ayrılan vaktin artmasını da beraberinde getirdi elbette. Bu gibi gelişmelerle dünya daha iyi yaşanabilir hale geliyor ama henüz adil bir hayat olmaktan çok uzak.
Not: Ortaöğretim tarih kitabında tarihin öneminden bahseden birkaç yazı ile karşılaşınca bir yazı yazma ihtiyacı hissettim.