Bu yazımda tesadüfen denk geldiğim Osmanlı döneminde yapılan, Yafa-Kudüs tren istasyonundan bahsetmek istiyorum. 19. Yüzyılın sonlarına doğru, dönemin önemli devletleri (İngilizler, Fransızlar ve Almanlar) adeta Osmanlı’dan imtiyaz alma yarışına girmişlerdi. Demiryollarının yapımına başlanmasıyla birlikte, herhalde oldukça kârlı olması dolayısıyla bu projeye devletler talip oldular. Suriye/Filistin bölgesi de keza demiryolu imtiyazı için çekişme bölgelerindendi.

Demiryolu projeleri bölge bölge incelendiğinde Suriye/Filistin bölgesinde yapılan ilk demiryolu Yafa-Kudüs arasında olan bu demiryoludur.[1] Bir liman şehri olan Yafa’dan Kudüs’e kadar uzanması hesaplanan bu demiryolu projesi, Fransızlara verilmiştir. Suriye bölgesi Fransızların hakimiyetinde olduğundan bu projeyi Fransızların alması anlamlı gözüküyor. Daha sonrasında 1916'da Ortadoğu’nun bölünmesi ve bugünkü hale gelmesi demek olan anlaşma (Sykes-Picot) imzalandığında da Suriye Fransızlara bırakılmıştı.

Demiryolu hattının inşası 1892 yılında tamamlanmıştır. Tamamlandığında Gazze ve Nablus’a kadar giden uzantılar eklenmişti. Yafa’dan Kudüs’e gitmek isteyen bir kişi 86 km tren ile yol yapıyordu. Bu demiryolundan o dönemde “turistler ve Hıristiyan hacılar” müstefid olmuşlardı. [2]  Demiryolunda zaman zaman kesinti olsa da 1998’e kadar kapatılmamıştır. 1998 yılında kapatılacaktır. Dünyabizim’de 2010’da yazılan yazıda demiryolunun âtıl kaldığı ve eğlence yeri haline getirme gibi projelerin olduğundan bahsedilmiştir. Bu proje gerçekleştirilmiş ve demiryolu şuan eğlence merkezi olmuş durumdadır.[3]

Fotoğraflarımdan birkaçını ekleyecek olursam;

Osmanlı döneminden kalmış olması lazım: Raylar

Açılışı gösteren bu fotoğrafı da çekmiştim.

Bunun Osmanlı döneminden kalmış olması lazım. Şimdi ise istasyonun bugünkü haline bakalım. Eğlence merkezi olarak kullanılmaktadır.

Bu resimde olduğu gibi eğlence yerleri, kafeler ve yemek satan seyyar satıcıların olduğu bir yer haline getirilmiş durumdadır.

1986 yılına ait demiryolunun bir  de videosu bulunmaktadır.

https://www.youtube.com/watch?v=SPZj-U6GGpQ

[1] Ufuk Gülsoy, Osmanlı’da Ulaşım Kara Deniz Demiryolu, Ed. Vahdettin Engin, Ahmet Uçar ve Osman Doğan (İstanbul, Çamlıca: 2012) 262.

[2] Gülsoy, Osmanlı’da Ulaşım, 262-263.

[3] Bakınız https://www.dunyabulteni.net/zaman-mekn/kudus-tren-istasyonu-h140069.html