Rûmi Mehmed Paşa Camii

• Öncelikle Mehmet Rumi paşanın hayatından bahsetmek istiyoruz. Mehmet Rumi Paşa’nın hayatı çok fazla bilinmemekle birlikte bilinen şey onun İstanbul’un fethi sırasında esir düşenlerden biri olduğudur. Enderun mektebinde yükselmiş ve sonrasında Fatih’in de güvenini kazanınca Osmanlı'da önemli makamlara gelmiştir.

• Mehmet Rumi Paşa seferlerde gösterdiği başarılar dolayısıyla ve seferlere verdiği katkı dolayısıyla ünü hızlıca yükseldi. 1469-70 yıllarında Mut kalesinde ve Eğriboz seferinde gösterdiği başarı ve sunduğu katkılar devrin kaynaklarına geçmiştir.
• 1471 yılında yaşanan bir olay, Mehmet Paşa'nın sadrazamlığa yükselmesine sebep olmuştur. Sadrazam olan İshak Paşa, Karamanoğullarının Ankara’ya karşı düzenlediği seferde başarısız olması üzerine azledilmiştir ve yerine Mehmet Rûmi Paşa geçmiştir. Bu sene içerisinde de makalemizin asıl konusu olan Üsküdar'da ki Cami ve onun etrafındaki imarethaneleri inşa ettirmiştir.
• 1472 yılında ise sadrazamlığa yükseldikten kısa bir süre sonra makamını yitirecektir. Makamını yitirmesinin sebebi ise mezkur yılda Uzun Hasan’ın Tokat’ı yağmalamasıdır. Uzun Hasan’ın Tokat’ı yağmaladığı haberi ulaşınca sadrazamlık makamını kaybetmiştir.
• İstanbulda yaptırdığı eserlerin yanında Tire’de yaptırdığı Cami ve imarethaneleri ayrıca bulunmaktadır.
• Üsküdarda inşa ettirilen Rumi Mehmet Paşa Camii hakkında verebileceğimiz malumatlar ise oldukça azdır. Çünkü Hem Mehmet Rumi paşa hakkında hem de camii hakkında sınırlı bilgiler bulunmaktadır.

• Camii fetihten sonra İstanbulda inşa ettirilen ilk camilerin arasında yer alır. Hatta daha önemlisi bu yakada yani Anadolu yakasında inşa ettirilen ilk Cami olma özelliği taşımaktadır. Hakim bir noktada bulunan bu camii denizi görmesi ve havasının güzel olması gibi insanı etkileyen özelliklere sahiptir. Cami’nin arka bahçesinde Rumi Mehmet Paşanın defn edildiği kumbet ayrıca bulunmaktadır. Yine caminin bahçesinde Osmanlı döneminden vefat edenlerin bulunduğunu mezar taşlarından anlıyoruz.

• Cami zaman zaman restorasyon çalışmalarına şahitlik etmiştir. Caminin 1953 yıılında bir onarım gördüğü bilgisine sahibiz. Ama bunun dışında pek de Cami hakkında bir bilgiye sahip değiliz.
• Caminin kuzeybatı yönünde bir medrese olduğu kaynaklarda zikredilmesine rağmen bu medresenin günümüze ulaşmadığını bildirmek zorundayız. Ayrıca camiye ait bir de hamam olduğu zikredilmektedir. Bu hamamın Üsküdarın en eski hamamı olduğu ayrıca düşünülmektedir.

Not: Fotoğraflar tarafımızca çekilmniştir. Camiyi fotoğrafladıktan sonra Cami hocasıyla sohbet ettik. Cami hocası bize kaynaklarda geçmeyen bir bilgiyi verdi. Aşağıda bulunan Şifa hamamı bu camiinin hamamı olabilir. Yani bu caminin külliyesinden bir parça olarak inşa edilen medrese ve hamamdan bahsetmiştir. Medrese hakkında bir bilgimiz yoktu. Ama İmam caminin aşağısında bulunan Şifa hamamının buraya ait olacağını söyledi. Biz de o hamamı tahkik ettik.

-2017'de hazırlanmıştır.

Ozan Dur