Filistin’in kurtuluş mücadelesi uzun yıllar devam etmektedir. İşgalci İsrail’in Filistin’e karşı gerçekleştirdiği baskı ve zulüm karşısındaki mücadele uluslararası hukuk ve diğer cemiyetler tarafından yeterli düzeyde dikkate alınmamaktadır. İşgal yalnızca militer olarak değil kültür etnik sosyal ve eğitim boyutlarında da gerçekleşmektedir. Üniversiteler fikri gelişim ve direniş kurumları olarak gerçekleşen bu zülüm karşısında gerek bilimsel, gerekse aktivizm boyutunda desteğin gösterilebileceği mekanlardır.

Üniversiteli Gençlik Bilinci

Üniversiteli gençler olarak dünyanın farklı noktalarında ve ülkemizde gerçekleşen vakaların farkında olmak, bunları doğru kaynaklarda öğrenmek, olayları ve olguları doğru yorumlayabilmek, sağduyulu bir şekilde müzakere edebilmek, yerinde ve zamanında eylem gösterebilmek sahip olunması gereken bilinçlilik halinin gereğidir.

Bu doğrultuda:

• Üniversitede bölümler ve öğrenci kulüplerinin gerçekleştirdiği yerel ölçekteki etkinlikleri takip etmek,
• Bu topluluk faaliyetlerinde sorumluluk üstlenerek çalışmalara destek sağlamak,
• Çeşitli bölümlerde ve fakültelerdeki uluslararası öğrenci ve akademisyenlerle bilgi ve tecrübe alışverişinde bulunmak,
• Üniversiteyi kampüs sınırlarından ibaret görmeyerek üniversitedeki kanaat önderlerinin sivil toplum kuruluşlarındaki bağlantılarını takip etmek,
• Çevremizde gördüğümüz, tecrübe edindiğimiz çalışmaların nitelikli muadillerini üniversitemizde gerçekleştirilmesini sağlayarak etki alanını genişletmek

gibi çalışmalar bilinç ve farkındalığın oluşmasına  fayda sağlayacaktır. Unutmayalım ki bilgi olmadan eylem olmaz, eylem olmadan da mücadele başarıya ulaşmaz. 

Filistin'in Özgürlük Mücadelesine Yönelik Farkındalık

Farkındalık edinimi iki yönlüdür. Birincisi farkındalık kazanmak, ikincisi farkındalık oluşturmaktır. Ele aldığımız meseleye yönelik bilincimizi artırmak adına bu iki hususun gerçekleşmesi gerekmektedir. Üniversitenin kamusal, sosyal, akademik ve kültürel veçhelerinden bu doğrultuda faydalanmak ve fayda sağlamak verimli bir çaba oluşturacaktır. Üniversitenin dışında takip ettiğimiz sivil eğitim programları, konferanslar, seminerler, sergi ve performans gibi etkinliklerden haberdar olmak, iştirak etmek ve üniversitedeki arkadaşlarımıza bu etkinlikleri önermek sağlıklı bir bilinç oluşumuna yardımcı olacaktır. Duyarlı olunması gereken en büyük insani meselelerden biri olan Filistin’in haklı mücadelesinde yukarıda ele aldığımız gayretin sürdürülmesi kamuoyu düzleminde hayati öneme sahip ilerlemeye vesile olacaktır. 

Aktivizm

Aktivizm sözlükte etkincilik, eylemcilik, fiiliye anlamlarına gelmekte olup, değiştirilmek istenen bir durum karşısında ortaya konulan eylemlilik ve itiraz hali olarak tanımlanabilmektedir. Aktivizm kavramına pejoratif bir anlam ve algı cihetinden yaklaşmak onun sağlayabileceği faydanın ıskalanmasına sebep olacaktır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 34. Maddesine göre “Herkes, önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir”.[2] Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 11. maddesinde ise, “Toplanma ve örgütlenme özgürlüğü” düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca “Herkes asayişi bozmadan toplantılar yapmak, dernek kurmak, (…) başkalarıyla birlikte sendikalar kurmak (…) haklarına sahiptir”.[3] ifadesi yer almaktadır. Toplantı ve gösteri yürüyüşü yaparken belirli güvenlik kaidelerine dikkat etmek kaydıyla bir meselenin baskı altında olmadan ifade edilmesi mümkündür. Aktivizm yalnızca toplantı ile değil, münferit çabalarla da gerçekleştirilebilmektedir. Kültür ve sanat alanlarında ortaya koyabileceğimiz bir performans dikkat çekmek istediğimiz, savunduğumuz meselelerin somut ve soyut alanlarda karşılık bulmasına sembolik olarak destek sağlayacaktır.

Üniversite öğrencilerinin kültür eğitim ve entelektüel alanda Gazze’de yaşanan soykırıma karşı sesini yükseltebileceği çeşitli oluşumlar ve etkinlik türleri mevcuttur. Üniversitelerde öğrenci kulüpleri, danışmanlar, ulusal öğrenci birlikleri, uluslararası insiyatifler sesin yükseltilmesi, itirazın dile getirilmesi gereken durumlarda çeşitli aktivizm türlerine elverişli merciler olarak kabul edilebilir. Sahip olduğu dinamizm ile gençliğin farkındalık elde etmek ve farkındalık oluşturmak hususunda bu kolektif çabalar içerisinde varlık göstermesi faydalı neticeler sağlayacaktır.

Filistin mücadelesine yönelik bazı farkındalık kazanım çalışmaları şunlar olabilir:

• Öğrenci kulüpleri bünyesinde Gazze yararına kermes tertip etmek,
• Gazze’de yaşanan soykırıma dikkat çekmek, bu doğrultuda film ve tiyatro gösterimi tertip etmek,
• Bildiri okumak,
• Broşür dağıtmak,
• Sürdürülebilir boykota teşvik etmek,
• Boykot edilmesi gereken ürünler hakkında çevremizdekiler bilgilendirmek,
• Kampüs içerisinde yürüyüş gerçekleştirmek,
• Filistin’inin sahip olduğu köklü kültür zenginliklerini bilinirliğini artırmak,
• Filistin’in haklı mücadelesini ve İsrail’in gerçekleştirdiği soykırımı doğru anlamak amacıyla sahayı bilen, çeşitli akademik çalışmalara sahip isimleri konferans vermek üzere ağırlamak,
• Üniversite öğrencilerini, idari ve akademik personellerini bu eylemlere sosyal medya aracılığıyla davet etmek,
• Benzer çalışmaların farklı üniversitelerde de gerçekleştirilebilmesi için tecrübe paylaşımında bulunmak.

Tepkinin Etki Alanını Genişletmek, Alternatifler Üretmek

Tüm bu eylemlerin kamuoyunda bilinirliğini artırmak, farklı şehirlerde de benzeri etkinliklerin gerçekleştirilmesinde örnek teşkil etmek ve yüreklendirmek için bu faaliyetlerin sosyal medya vasıtasıyla görünürlüğünü artırmak önemlidir. Daha geniş bir perspektiften bakıldığında bu faaliyetlerin kamuoyu vicdanını ve iradesinin etkisini yansıttığı fark edilmektedir. Bu eylemlilik hali aynı zamanda karar alma mekanizmalarını harekete geçirmektedir.

Filistin’in haklı meselesinin ele alınabilmesine yönelik akademik özgürlük ile aktivizm de önemli hususlardan kabul edilmektedir.[4] Bir akademik aktivizm olarak Filistin’i akademik alanda savunmak, baskı ve zulümün bertaraf edilmesi yolunda akademik üretimlerin gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla daha fazla kenetlenilmesi gerektiği açıktır. Soykırıma yüzünü dönen Batımerkezci akademik muhitlerin karşısında nitelikli argümanlar geliştirmek, bunları açık yüreklilikle savunmak da, bu gayreti sürdüren kişi ve kurumların çalışmalarına destek vermek de ilmi bir aktivizm olarak kabul edilmektedir.

Tüm bu çabalar sömürgecilik, ırksal kapitalizm, küresel kuzeycilik fikirlerinin karşısında durmaya yardımcı olacaktır. Ayrıca inisiyatif almaktan imtina eden, güvenlikçi reflekslerle hareket eden yükseköğretim yönetim anlayışlarının yerine duyarlı, alternatif eylemlere ve paradigmaları benimseyen, vizyoner akademik yönetimlerin tesis edilmesi bahsettiğimiz saikler çerçevesinde ve ötesinde daha mümkün hale gelecektir.

Furkan EMİROĞLU[1]

[1] Araştırma Görevlisi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü.

[2] https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=2709&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5

[3] https://www.coe.int/en/web/human-rights-convention/home

[4] https://soc.ihu.edu.tr/tr/jonathan-a-c-brown-filistin-e-karsi-savas-zamaninda-akademik-ozgurluk-ve-aktivizm-uzerine-konustu