Truman Doktrini nedir? Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Harry Truman tarafından hazırlanmış Truman Doktrini’nin önemi, amacı, nedenleri nelerdir? Truman Doktrini’nin kısaca tarihi…
- Truman Doktrini’nin Nedenleri
- Sovyetler’in komünist ideolojiyi yaymaya çalışması ve Doğu Avrupa’da komünist uydu-devletler kurmaya başlaması Amerika’da büyük korkuya yol açmıştı. Bu sebeple 1947 yılından başlayarak Amerika dış politikasının esası komünizm ile mücadele olmuştur.
- Truman Doktrini’ni hızlandıran asıl neden, Sovyetler’in güneye doğru yayılmasıdır. Yunanistan’da komünist gerillalarla zayıf merkezi hükümet arasında başlayan iç savaş, Truman Doktrini’nin ilan edilmesini hızlandırmıştır.
- Truman Doktrini’nin Önemi
Başkan Truman, 12 Mart 1947’de Kongre’de kendi adıyla anılacak bu doktrini açıkladı. Truman’a göre ABD, komünizm ile silahlı mücadele veren ve komünist ülkelerin baskısı altında bulunan devletlere mali ve askeri yardım yapmalıydı (Burada kastedilen ülkeler Yunanistan ve Türkiye’dir). Bu amaçla Kongre’den 400 milyon dolar kullanma izni istedi. Kongre’nin 22 Mayıs’ta bu isteğini kabul etmesi üzerine Türkiye’ye 100 milyon, Yunanistan’a ise 300 milyon dolar yardım yapıldı.
- Truman Doktrini’nin Sonuçları:
Truman Doktrini’nin Türkiye açısından sonuçları dokrin ile gelen yardımlar karşılığında Sovyetler’den esinlenerek yapılan uygulamaların kaldırılması istendi. ( Milli Şeflik, “5 yıllık kalkınma planları” ve Köy Enstitüleri) Türkiye’ye 100 milyonluk bir maddi yardım yapılarak ekonomiye destek oldu.
Truman Doktrini’nin asıl sonucu, kendisinden sonra gelecek olan Marshall Planı’na öncülük etmiş ve doktrinin başarısı Marshall Planı’nın hazırlayıcısı olmuştur.
TRUMAN DOKTRİNİ TARİHİ
İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONRASI EKONOMİK GELİŞMELER: BRETTON WOODS SİSTEMİ